ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਸਰਕਾਰੀ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼

ਲੁਧਿਆਣਾ (ਐੱਮ ਐੱਸ ਭਾਟੀਆ)
ਕੇਂਦਰੀ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਅਤੇ ਸੈਕਟਰਲ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨਾਂ/ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਫੋਰਮ ਨੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਸਿਲਕਿਆਰਾ ਸੁਰੰਗ ਢਹਿਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਗੁੱਸਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਮ ’ਤੇ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਕੰਮ ’ਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਅਕਸਰ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਘਟਨਾ ਨਾਲ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਜ਼ਾ, ਸਿਲਕਿਆਰਾ ਸੁਰੰਗ ਦਾ ਢਹਿ ਜਾਣਾ, ਅਜਿਹੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੀ ਲੜੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਕਾਫੀ ਦੇਰ ਨਾਲ ਟੀਮ ਭੇਜੀ ਗਈ।
ਹੋਰ ਕਾਮੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਲੰਬੀਆਂ ਸੁਰੰਗਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ, ਅਜਿਹੇ ਸੰਕਟਕਾਲੀਨ ਹਾਲਾਤ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਚਣ ਦੇ ਰਸਤੇ/ਸੁਰੰਗਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਮਾਹਰ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੁਰੰਗ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਏਜੰਸੀਆਂ ਖਰਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਿਊ ਆਸਟ੍ਰੀਅਨ ਟਨਲਿੰਗ ਵਿਧੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਧੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਫਲਸਫਾ ਦੋਵੇਂ ਹਨ, ਦਾ ਵੀ ਸਹੀ ਅਰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਲਣ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਇੱਕ ਮਾਹਿਰ ਨੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰੰਗ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਕੱਢਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਏ ਹਾਦਸਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਈਪਾਂ ਵੀ ਸੁਰੰਗ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।
ਫੋਰਮ ਨੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ ਟੈਂਡਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੁਰੰਗ ਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਢਿੱਲ-ਮੱਠ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ‘ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸੌਖ’ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਕਿੱਤਾਮੁਖੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਕੋਡ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਸਾਰੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਾਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ 2022 ਸੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।